Пятнаццаць лепшых украінскіх праектаў па Медыяпісьменнасці.
Онлайн-курсы
1. Дыстанцыйны навучальны курс Медыяпісьменнасць для грамадзян [3], створаны IREX ў партнёрстве з Акадэміяй ўкраінскай прэсы і StopFake. Вучэбная праграма разлічана на дарослую аўдыторыю і знаёміць грамадзян з найбольш распаўсюджанымі відамі маніпуляцый і прапаганды, а таксама дае базавыя прылады праверкі інфармацыі і крытычнага мыслення.
2. Онлайн-курс «Навінавая пісьменнасць» [4] ад Дэтэктар Медыя. Асветніцкі праект накіраваны на распаўсюд Медыяпісьменнасці сярод насельніцтва ва ўмовах ваеннага канфлікту і разлічаны на шырокае кола карыстальнікаў: ад студэнтаў і выкладчыкаў профільных факультэтаў да ўсіх, каму цікавая тэма медыя. Курс складаецца з дзесяці модуляў, у якіх эксперты раскрываюць шырокае кола пытанняў: як ствараюцца навіны, якія існуюць прафесійныя стандарты, этычныя дылемы, якім чынам могуць маніпуляваць медыя грамадскай думкай праз навіны, хто з'яўляецца асноўнымі ўласнікамі медыя ў Украіне, і як сацсеткі мяняюць ўспрыманне навін .
3. Дыстанцыйны курс «Верыфікацыя ў Інтэрнэце» [5]. Хоць курс разлічаны на журналістаў і рэдактараў постсавецкай прасторы, заняткі могуць быць цікавыя таксама для медыя-актывістаў і ўсіх, для каго сацыяльныя сеткі сталі «асяродкам існаваньня».
4. Адукацыйны праект «OSINT Academy» [6] ад Інстытута постінфармацыйнага грамадства. Курс дае разуменне базавых інструментаў выведкі з адкрытых крыніц і разлічаны на журналістаў, блогераў, грамадскіх актывістаў, прадстаўнікоў прэс-службаў і ўсіх, хто стварае і распаўсюджвае кантэнт з важных для ўкраінскага грамадства пытанняў.
5. Дыстанцыйны курс «Як разумець сацыяльныя сеткі» [7]. Лекцыі курса будуць цікавыя ўсім, хто не ўяўляе сваё жыццё без Інтэрнэту. Курс дасць разуменне прыроды онлайн-зносін і навыкі эфектыўнай працы ў сацыяльных сетках.
Гульні
6. Гульня «Медыяпісьменная місія» [8] ад IREX. Праект дае магчымасць дарослым праверыць свае веды і навыкі па Медыяпісьменнасці і крытычнаму мысленню, а таксама палепшыць іх у гульнявой форме.
7. Вучэбная гульня «Медыязнаўца» [9], адаптаваная Акадэміяй ўкраінскай прэсы. Гульня разлічана на дзяцей школьнага ўзросту і дае магчымасць у цікавай гульнявой форме даведацца як мага больш аб інфармацыйным (медыйным) полі і стаць медыязнаўцам.
Дапаможнікі
8. Мультымедыйны онлайн-дапаможнік «МедыяДрайвер» [10] ад Дэтэктар Медыя. Дапаможнік распавядае не толькі пра тое, як выяўляць фэйкі, маніпуляцыі і супрацьстаяць ім, але і знаёміць са светам медыя. Ён змяшчае не толькі тэкставую інфармацыю, але і нямала інфаграфікі, відэа і нават мультільмаў. Таксама прысутнічае гульнявой элемент у выглядзе тэстаў, праходжанне якіх дазваляе атрымаць «Пасведчанне медыядрайвера» - кіроўцы, які добра арыентуецца ў складаных лабірынтах свету медыя. Хоць дапаможнік быў створаны для моладзі, дарослыя змогуць таксама адкрыць для сябе шмат карыснага.
9. «Інфармацыйны падман. Як не трапіць у няёмкае становішча?» [11] Ад Інтерньюз-Украіна. Кіраўніцтва проста і даступна дае інфармацыю, каб спажыўцы навучыліся крытычна аналізаваць медыя паведамленні, змаглі разглядзець прапаганду, заўважыць цэнзуру або аднабокасць падачы інфармацыі. Выданне разлічана на шырокую аўдыторыю і будзе карысным для ўсіх, хто хоча лепш разбірацца ў працы СМІ і ўмець выяўляць інфармацыйныя падманы ў медыя.
10. Выданне «Як распазнаць фейк?» [12]Міністэрства інфармацыйнай палітыкі Украіны, распрацаванае і рэалізаванае сумесна з праектам ЕС «Association4U». Брашура змяшчае базавыя правілы асабістай інфармацыйнай гігіены, якія дазволяць грамадзяніну засцерагчы сябе ад Фейкаў і дэзінфармацыі.
11. Выданне «Давярай, але правярай. Медыяпісьменнасць ва ўкраінскім грамадстве» [13] ад клуба ілюстратараў Pictoric. Гэтая кніга з'яўляецца вынікам праекта, першым этапам якога была выстава плакатаў мастакоў на бульвары Вацлава Гаўла пры падтрымцы Міністэрства інфармацыйнай палітыкі. У выданні ілюстрацыі з Медыяпісьменнасці аб'яднаны з тэкстамі журналістаў, прафесійныя выказванні якіх раскрываюць тэмы цэнзуры, прапаганды, свабоды слова, фэйкавых навін, інфармацыйнай вайны, крытычнага аналізу медыя-паведамленняў, сувязі ўлады з медыя, сацыяльных сетак і грамадскага тэлебачання.
12. Практычнае кіраўніцтва «МедыаКомпас Даведнік прафесійнага журналіста» [14] ад Інстытута масавай інфармацыі. Гэта дапаможнік будзе карысным як для пачаткоўцаў журналістаў, студэнтаў, так і для ўжо практыкуючых медыйшчыкаў, якія хочуць асвяжыць свае веды па стандартам і іншым асаблівасцям прафесійнай дзейнасці.
Навучальныя праграмы і метадычныя распрацоўкі
13. Шэраг навучальных праграм па Медыяпісьменнасці быў распрацаваны Акадэміяй ўкраінскай прэсы і можа быць выкарыстаны ў працы настаўнікамі агульнаадукацыйных школ, вышэйшых навучальных устаноў, а таксама курсаў павышэння кваліфікацыі
Вучэбная праграма «Прыступкі да Медыяпісьменнасці» [15] для 2-4 класаў;
Вучэбная праграма па асновах Медыяпісьменнасці для 8-9 класаў 2013г [16]. і 2017г [17]. ;
Вучэбная праграма па асновах Медыяпісьменнасці для 10-11 класаў [18];
Вучэбная праграма «Медыяадукацыя (Медыяпісьменнасць)" [19]для студэнтаў вышэйшых навучальных педагагічных устаноў, педагагічных і навукова-педагагічных работнікаў;
Вучэбная праграма "Медыяпісьменнасць у пытаннях і адказах" [20] для вышэйшых навучальных устаноў;
Вучэбная праграма "Медыяадукацыя (Медыяпісьменнасць)" для слухачоў курсаў павышэння кваліфікацыі для педагагічных і навукова-педагагічных работнікаў. [21]
14. Зборнік інавацыйна-метадычных распрацовак па медыяпісьменнасці для педагогаў [22] была выдадзена Данецкім прэс-клубам. Распрацоўкі наўпрост тычацца пытанняў спажывання медыяпрадукта, супрацьстаянне маніпуляцыям ў СМІ, барацьбы з прапагандай і маюць на мэце фарміраванне навыкаў крытычнага мыслення, а таксама размежавання фактаў і меркаванняў.
15. Калі вы ўжо «на ты» з усімі інструментамі крытычнага аналізу інфармацыі, атрымалі званне медыязнаўцы і выратавалі горад ад фабрыкі хлусні, аднак у развіцці спыняцца не збіраецеся, спатрэбіцца Інтэрнэт-выданне MediaSapiens [23] ад Дэтэктар Медыя, якое публікуе разнастайную інфармацыю па медыясферы і дае магчымасць арыентавацца ў інфармацыйнай прасторы.
Аўтар - Дзмітрый Залатухін, намеснік міністра інфармацыйнай палітыкі Ўкраіны
арыгінал на сайце Medium [24]
