На гэтае пытанне кожны настаўнік, зыходзячы са свайго досведу, можа адказаць па-свойму. Аднак, педагогіка - гэта навука. А навука любое слова, якое не пацверджана лічбай, лічыць пустым. 
Да некаторага часу нашы педагогі-навукоўцы нават не падазравалі, што існуе агульнапрынятая методыка разліку эфектыўнасці ўздзеяння розных фактараў на навучанне. І кожная методыка, кожнае новаўвядзенне - будзь тое новы падручнік, школьная форма, працягласць канікул, выкарыстанне гаджэтаў ці час пачатку заняткаў, - усё гэта папярэдне даследуецца і вымяраецца ў лічбах, а толькі потым выносіцца рашэнне, ці ўводзіць гэта ў адукацыйны працэс. Дык вось, самым эфектыўным фактарам уздзеяння на акадэмічную паспяховасць вучняў, прасцей кажучы, - на адзнакі, прызнана "калектыўная эфектыўнасць настаўнікаў" . 
Вось, што пра яе піша [2] кандыдат педагагічных навук Кацярына Куксо :

Што такое калектыўная эфектыўнасць настаўнікаў і як яе павысіць?

"А вы чулі што-небудзь аб даследаванні Джона Хэці «Бачнае навучанне»? Калі ў двух словах, то гэты навуковец правёў аналіз большасці даследаванняў у адукацыі і вылучыў фактары, якія ў большай ступені звязаны з адукацыйнымі поспехамі вучняў. Напрыклад, навукоўцы ўстанавілі, што зваротная сувязь на ўроку значна больш эфектыўная, чым выкарыстанне прэзентацый у PowerPoint, а пастаноўка мэтаў працуе нават лепш, чым скарачэнне памеру класаў.

Самы галоўны фактар 
Даследчык прааналізаваў у апошняй версіі сваёй работы больш за 250 фактараў: ад матывацыі вучня і сацыяэканамічнага статусу яго сям'і да ролі настаўніка, педагагічных прыёмаў на ўроку і прэстыжнасці школы. Усе фактары прадстаўлены на гэтай [3] старонцы, а на рускай мове ёсць кніга [4] «Бачнае навучанне». Вельмі характэрным аказаўся лідар гэтага спісу. Самы значны прадказальнік поспеху школы - гэта так званая «калектыўная эфектыўнасць настаўнікаў». Што гэта такое?

Калі тлумачыць проста, то гэта ўпэўненасць настаўнікаў у тым, што калектыўнымі высілкамі яны могуць дасягнуць значных вынікаў. Нават калі ім дасталіся не самыя таленавітыя інтэлектуальна і матываваныя вучні.

Тут важна адзначыць некалькі кампанентаў гэтай ідэі:

- ідэя кааперацыі замест канкурэнцыі педагогаў (няхай гэта будзе фонд стымулюючых выплат або лепшыя вучні);

- ідэя пастаяннага развіцця замест простага функцыянавання школы ў стылі «як ёсць»;

- ідэя дасягнення канкрэтных вынікаў, звязаных з павышэннем якасці выкладання;

- ідэя, што працаваць можна добра з рознымі школьнікамі, нават калі гэта першапачаткова не самыя адораныя вучні.

Як павысіць калектыўную эфектыўнасць?

Уявіце сабе такую ​​сітуацыю, што вы, натхнёныя ідэяй пра ролю калектыўнай эфектыўнасці, на наступным педсавеце кажаце нешта накшталт: «Дарагія калегі, я ведаю, што вы выдатныя настаўнікі. І я ўпэўнены (а), што сумеснымі намаганнямі мы можам дасягнуць выбітных вынікаў!» Як думаеце, нешта істотна зменіцца? Хутчэй за ўсё, не. Палымяныя прамовы, хоць і могуць матываваць на нейкі час, звычайна не прыносяць доўгатэрміновых сістэмных вынікаў. Якія ёсць альтэрнатывы палымяным прамовам?

У апошні час шмат гаворыцца пра тое, што кожнаму дзіцяці трэба забяспечыць вопыт паспяховасці на ўроку. Але вельмі рэдка можна пачуць пра стварэнне вопыту паспяховасці для настаўнікаў. Настаўнік у большай ступені паверыць у тое, што ён можа быць лепшым як педагог, больш эфектыўным як спецыяліст, калі атрымае гэты самы вопыт поспеху. Вопыт усвядомленага і бачнага паляпшэння сваіх урокаў і станоўчую зваротную сувязь.

Адзін са спосабаў стварыць для настаўніка бяспечную сітуацыю для атрымання вопыту поспеху - гэта запрасіць яго ўдзельнічаць у куратарскай методыцы. Што гэта такое? Куратарскі методыка - гэта мадэль метадычнай работы ў школе, калі педагогі вучацца адзін у аднаго на аснове прыцэльнага назірання за ўрокамі. Больш падрабязна пра куратарскай методыцы можна прачытаць у метадычцы, даступнай для запампоўкі тут [4]."

Кацярына Куксо вядзе дыстанцыйны трэнінг для кіраўніцтва расійскіх школ «Кіраўнічая стаднёўка: перазагрузка метадычнай работы ў школе з дапамогай куратарскай методыкі». Ён дазваляе кіраўніцтву школ укараніць куратарскую методыку - і за кошт гэтага павысіць калектыўную эфектыўнасць настаўнікаў. Аднак яна не забывае і пра беларускіх педагогаў. Кацярына - актыўная удзельніца і арганізатар Edcamp Belarus [5]. Сёлета менавіта гэтай тэме - тэме супрацоўніцтва, -  будзе прысвечана адукацыйная падзея года - EdСamp Belarus - 2019. 

Камандная праца настаўнікаў падчас ЕdCamp Belarus