Дарагія перакладчыкі, пост для вас. Для імпрэзаў беларусаў замежжа, прысвечаных Ночы расстраляных паэтаў, моцна патрэбныя пераклады нашых беларускіх вершаў на іншыя мовы: польскую, італьянскую, нямецкую, украінскую, англійскую, літоўскую. Магчыма, калі-небудзь з гэтага вырасце нейкая добрая кніжка, магчыма — не, магчыма, гэта будзе такі штуршок — каб пачаць шырока перакладаць сваё, а не толькі чужое на сваё, але вось ёсць такі запыт менавіта цяпер. Калі ласка, хто мае такі імпэт, магчымасць, жаданне і талент — адгукніцеся мне ў прыват, я падрыхтавала невялікі файлік з вершамі, магчымымі для перакладу, таксама гатовая даць спасылку на больш шырокі выбар вершаў. Перакласці хаця б адзін верш — трыццатых і цяперашніх, я падабрала і тагачасных, і сённяшніх — трэба хутка, да 20га кастрычніка. Не для публікацыі пакуль што, для чытання ўслых на імпрэзах. Загадзя шчыра дзякую тым, хто адгукнецца.
Ну вось. Тыдзень таму я звярнулася да перакладчыкаў з просьбай перакласці вершы расстраляных паэтаў і цяперашніх палітвязняў на замежныя мовы.
Гэта было самае натхняльнае, а іншы раз — адзінае шчаслівае, што здаралася са мной у гэтыя дні, той вялікі розгалас, які набыла ініцыятыва. Адгукнуліся і прафесійныя перакладчыкі, майстры сваёй справы, і аматары, і настаўнікі замежных моў, і студэнты-лінгвісты, і для мяне якраз было надзвычай важна, што гэтая справа стала справай не толькі прафесіяналаў, але і тых, хто толькі пачынае гэты шлях.
Сёння ў мяне на руках — уражвальны корпус перакладаў беларускіх вершаў Алеся Дудара, Юлія Таўбіна, Тодара Кляшторнага, Міхася Чарота, Андрэя Аляксандрава і Максіма Знака на гішпанскую, нямецкую, ангельскую, польскую, чэшскую, украінскую мовы. Ёсць пераклады дакладныя, з захаваннем рытму, гукапісу, вобразнага ладу, ёсць вольныя, але кожны з іх — надзвычай цікавы і сваёй гісторыяй, і сваім увасабленнем. Гэта цэлы скарб, і ён гарачы і жывы сапраўднай чалавечай і паэтычнай салідарнасцю.
З падачы даўняга сябра беларускай літаратуры, украінскага перакладчыка Viacheslav L Kyiv і з дапамогай Ales Plotka мы запускаем ініцыятыву пад хэштэгам #translatebelarus, пад якім будзем пакрысе выкладаць пераклады ў агульны доступ. Пакуль гэта вершы, якія мусяць быць прачытаныя на імпрэзах да Ночы паэтаў у беларускіх дыяспарах па ўсім свеце. Але хочацца, каб ён даў штуршок для папулярызацыі беларускай літаратуры любых перыядаў і лёсаў. Таму — шаноўныя перакладчыкі, далучайцеся, выкладайце пад гэтым хэштэгам свае пераклады і пераклады сваіх вершаў. Спадзяюся, гэтая сеціўная ініцыятыва праз нейкі час вырасце ў кнігу.
І хацелася б першым вершам пад гэтым хэштэгам выкласці ўкраінскі пераклад аднаго з маіх любімых вершаў Дудара - "Хрушчы". Пераклад Вячаслава Лявіцкага.
Олесь Дудар
Хрущі
Знов за вікнами травень той самий:
Повен сонця, весни та поем.
Закосичуючись голосами,
Розспівалися квіти ген-ген.
Сірий вечір піднятися прагне;
Рій хрущів коло слив дудонить.
Це гудіння – про згублену правду,
Це гудіння – про страчені дні.
Звісно, все уже наче минуло,
Та здолаєш ти спомини чим?..
... Мов хрущі, там гуділи кулі
Та, мов кулі, гуділи хрущі...
Як тепер, напівморок молочний...
Від застави її привели.
Чорні лють, і ненависть, і очі –
І атака безжальних хвилин!..
Але й очі не чорні, а радше
Мов крило молодого хруща.
Зазирнув би – поліг у поразці
Чи життя б я інакш розпочав...
А за вікнами – травень рахманний...
Обшукали!.. Та й крапка на цім.
Віднайшли і накази, і плани.
... Підтягнули в рушниць ремінці...
Повели ми... У дні без молитви,
У кипінні стрімкої ходи
Революцію мали водити
Поміж вирв та вибоїн тоді.
Я тебе насторожено слухав,
Чарівного садка тишино...
Прогудів раптом хрущ понад вухом
Та, мов куля, упав на вікно.
Я дивився, чудуючись мовчки:
Розгортати крило він почав...
Постріл... Вигук... Десь гаснуть очі,
Мов крило молодого хруща.
Перемога. За нею – слава.
Тож чи можна жаліти жертв?
Зі своїх сердець ми для справи
Змайструвати б могли мішень.
Тільки очі одні спалахнули –
В них ненависть рікою бряжчить...
... Мов хрущі, там гуділи кулі
Та, мов кулі, гуділи хрущі...
1928
З білоруської переклав В'ячеслав Левицький
...
У гэтым годзе Ноч паэтаў пройдзе па ўсім свеце. Глядзіце, колькі нас.
https://nochpaetau.com/?fbclid=IwAR0SXbhA-LzUpiVX0woRv4gvvJqYw8Ac7LQDtkZR8uX_gmv_5kZEigPZoOU
Ведаеце што, я яшчэ раз апублікую гэтую мапу імпрэзаў беларускіх дыяспар да Ночы паэтаў. Па-першае, яна моцна пашырылася за апошнія два дні. А па-другое, толькі што туды дадаўся Кітай))
Агонь:)