07.02.2019
Сярэднія снежаньскія заробкі настаўнікаў, паводле афіцыйнай статыстыкі, крыху перавысілі 912 рублёў да выплаты падаткаў. Многіх здзівіла гэтая сума - нязвыкла вялікая. FINANCE.TUT.BY папрасіў настаўнікаў паказаць свае разліковыя лісткі, распавесці пра даходы і выдаткі.
Расказаць пра свае зарплаты і выдаткі, паказаць разліковыя лісткі пагадзіліся маладыя настаўнікі. Больш дасведчаныя педагогі, якім даплочваюць у тым ліку за стаж і кваліфікацыйную катэгорыю, не захацелі дэманстраваць свае заробкі. Гэта значыць іх заробкі, як правіла, вышэй, чым у моладзі. Але апошнія могуць атрымліваць, да прыкладу, даплаты як маладыя спецыялісты.
«У снежні прэмію далі, атрымалася амаль 700 рублёў»
27-гадовы мінчанін Артур Сейфуллаеў ўжо восьмы год працуе настаўнікам у музычнай школе. Працаваць ён пачаў, яшчэ калі быў першакурснікам Акадэміі музыкі: спачатку канцэртмейстрам, потым педагогам па фартэпіяна.
- З вучобай ўсе няцяжка, калі ёсць галава на плячах, таму студэнты звычайна шукаюць падпрацоўку - зразумелая справа, хочацца мець сваю капейчыну. Асабіста я месяц разбіраўся з прадметамі, а потым проста пачаў абзвоньваць розныя музычныя школы і пытацца, ці не патрэбны там канцэртмейстры.
Хлопец тлумачыць, што працаваць з дзецьмі яму вельмі падабаецца, але дадае, што «ў прафесіі ёсць свае плюсы і мінусы».
- Дапусцiм, некаторым дзецям падабаецца вучыцца, і з імі займацца адно задавальненне - мы на канцэртах граем, на конкурсы ездзім. Як у любой школе, ёсць дзеці, якім усё гэта не асабліва падабаецца, там ужо пацяжэй. Спрабуеш да іх падыход знайсці, недзе, магчыма, палаяць, або пахваліць за дробязі. Але, у прынцыпе, праца прыемная. Гэта не стаяць на марозе або на заводзе: у цябе свой кабінет, добры калектыў і начальства, так што скардзіцца грэх.
Зараз Артур адпрацоўвае 21 педагагічную гадзіну ў тыдзень. Дадаткова займаецца з двума вучнямі падрыхтоўчага аддзялення і яшчэ 7 гадзін аддае канцэртмэйстарству - акампануе мясцоваму хору. Хлопец тлумачыць, што «па гадзінах гэта не так ужо і шмат, можна яшчэ трохі дадаць», але з-за падпрацоўкі ў кавер-бэндзе пакідае пятніцу і суботу свабоднымі.
- Зарплата пачыналася з 3,5 мільёнаў рублёў (сума да дэнамінацыі), а апошнія два гады сума скача ад 450 да 570 рублёў. Але ў снежні прэміі выпісвалі, атрымалася амаль 700 рублёў. Скажу шчыра: вядома, зарплаты не хапае. Хочацца кудысьці выбрацца хоць бы раз-два ў месяц - з дзяўчынай у кіно схадзіць або ў кафэ з сябрамі пасядзець. Тут ужо прыходзіцца уціскаць.
Падпрацоўка ў кавер-бэндзе сезонная. Летам яна прыносіць прыкладна 400-500 даляраў, а ў міжсезонне - 100-200.
- Калі браць у сярэднім за год, то атрымліваецца даляраў 300 у месяц. Улетку гэта вяселлі-карпаратывы, восенню звычайна нічога няма. Далей актыўная другая палова снежня, студзень-люты таксама пустыя, бліжэй да красавіка пачынаецца нармальная праца.
На абавязковыя выдаткі ў Артура сыходзіць каля 170 рублёў: камуналка - каля 40 рублёў, інтэрнэт і тэлефон - каля 45 рублёў, яшчэ 80 рублёў - растэрміноўка за бытавую тэхніку. Каля 170 рублёў «забірае» бензін. За арэнду жылля Артуру не даводзіцца плаціць, год назад ён купіў аднапакаёвую кватэру, дапамаглі бацькі.
Зарплата Артура на стаўку складае ад 450 да 570 рублёў у розныя месяцы. У снежні ён атрымаў прэмію, таму зарплата выйшла амаль 700 рублёў. У вольны час падпрацоўвае ў кавер-бэндзе, у сярэднім гэта прыносіць дадатковыя 600 рублёў.
«Заробак трымаецца на адным узроўні - каля 450-500 рублёў»
Анастасія Арцем'ева - настаўнік-дэфектолаг ў адной са школ Мінска. Дзяўчына ў мінулым годзе скончыла педагагічны універсітэт імя М. Танка і некалькі гадоў працуе ў сферы адукацыі. Працаваць яна пачала яшчэ на чацвёртым курсе, пасля выпуску стала т'ютарам ў дзіцяці з аўтызмам, а год таму перайшла на месца настаўніка-дэфектолага. Анастасія тлумачыць, што ў яе праблем з пошукам працы не было.
- Улетку было досыць шмат вакансій на пасаду настаўніка-дэфектолага. Але, наколькі я ведаю, калі аднакурсніцы шукалі ў сакавіку-красавіку размеркаванне, гэта было даволі праблематычна, - успамінае дзяўчына.
Анастасія працуе 24 педагагічных гадзіны ў тыдзень - гэта крыху больш за стаўкі. Дзяўчына выкладае ў першым класе і кожны дзень праводзіць па 3-4 урокі. Зарплата пры гэтым трымаецца на адным узроўні - 480-500 рублёў. Паралельна яна спрабуе падпрацоўваць.
- Я адкрывала ІП у мінулым годзе і давала ў інтэрнэце аб'явы з прыватнымі заняткамі. Калі было каля 15 заняткаў у месяц па 10 рублёў, выходзіла дадаткова 150. Але пакуль вучняў няма.
Дзяўчына жыве разам са сваім маладым чалавекам у інтэрнаце: «Проста ўзялі хадайніцтва ад імя школы, і нас засялілі». На пакой у пары «сыходзіць зімой у раёне 130 рублёў», гэта разам з камунальнымі паслугамі.
- Мы шукалі кватэру па сваіх фінансавых магчымасцях, але знайсці не атрымалася. Зараз мы ўдваіх ў пакоі, туалет і кухня знаходзяцца ў калідоры, а душ адзін на ўвесь інтэрнат. Калі ўключыць мабільныя і інтэрнэт, на пастаянныя выдаткі сыходзіць крыху менш за палову зарплаты. Адкладаць, на жаль, не атрымліваецца.
Зарплата Анастасіі на стаўку складае 480-500 рублёў у месяц. Гэта з улікам прэмій, надбавак і даплат. Асноўную частку заробку складае аклад - каля 330 рублёў. Адкрыла ІП, праводзіць персанальныя заняткі, але цяпер часова няма заказаў.
«Графік такі, што з раніцы я ў школе, а ўвечары на вучобе»
Малады педагог Яўген Ермакоў ў 2017 годзе скончыў гістарычны факультэт і паступіў у магістратуру, пры гэтым паралельна ўладкаваўся ў адну з гомельскіх школ, дзе працуе з верасня мінулага года. Цяпер ён настаўнік гісторыі, МХК і грамадазнаўства на 0,75 стаўкі. Знайсці працу хлопцу дапамаглі знаёмыя педагогі.
- Сусветная гісторыя - пяты клас, СМК - сёмы клас, грамадазнаўства - дзявяты, дзясяты, адзінаццаты класы. Спачатку было 15 рабочых гадзін, цяпер 17 - далі надомнае навучанне. Да стаўкі недацягвае, але гэта нават добра. Графік такі, што з раніцы я ў школе, а ўвечары на вучобе.
За кастрычнік хлопец атрымаў 273 рубля, у лістападзе - 388 рублёў, а за снежань - 446 рублёў. Гурткоў і класнага кіраўніцтва ў Яўгена няма, але ён атрымлівае надбаўку за падрыхтоўку траіх алімпіяднікаў. Таксама магістранту пакладзена стыпендыя каля 115 рублёў. Аднак настаўнік тлумачыць, што жыве з бацькамі, таму «часам нават атрымліваецца сабраць грошы».
У наступным годзе Яўген будзе паступаць у аспірантуру, таму збіраецца знізіць школьную нагрузку да 0,5 стаўкі, каб засяродзіцца на дысертацыі. Пры гэтым хлопец будзе штомесяц атрымліваць стыпендыю каля 300 рублёў. Пасля вучобы вяртацца ў цяперашнюю школу ён не плануе, бо яго «хутчэй за ўсё, чакае іншая навучальная ўстанова».
Яўген на 0,75 стаўкі ў снежні атрымаў 446 рублёў. Аклад складае амаль 187 рублёў, астатняе - аплата стымулюючых заняткаў, надбаўкі і матдапамога. З іншых даходаў - стыпендыя ў магістратуры (130 рублёў).
«Не магу сказаць, што адмаўляю сабе ў чымсьці»
Лізавета (імя гераіні зменена па яе просьбе) трэці год працуе настаўнікам англійскай мовы ў адной з гомельскіх школ. У гэтай сферы дзяўчына працуе з пятага курса - ўладкавацца дапамагла аднагрупніца, якая сыходзіла туды на размеркаванне.
- Я падумала, што з усіх зол самы адэкватны варыянт - застацца ў школе ў горадзе. Большая частка аднагрупнікаў таксама засталіся ў Гомелі ці ў прыгарадзе, не ведаю нікога, хто б знайшоў працу па-за сферай адукацыі, - успамінае дзяўчына.
Два дні ў тыдзень у яе па тры урока, у астатнія тры - па шэсць. Усяго Лізавета працуе 25 гадзін у тыдзень, з улікам факультатыва.
- Калі прыйшла працаваць, у мяне быў прапісаны аклад у дамове на паўстаўкі - 60 рублёў. Потым ён вырас у два разы, але зарплата, у прынцыпе, прыкметна не змянялася. За студзень я атрымаю 480 рублёў, даплата за маладога спецыяліста склала 30 рублёў. Пры гэтым у мяне ёсць калегі, якія працуюць на 5 гадзін у тыдзень менш, але атрымліваюць па 330 рублёў.
Лізавета здымае жыллё з сяброўкай, на абавязковыя выдаткі, у тым ліку інтэрнэт, тэлефон, камуналку і квартплату, у яе сыходзіць да 200 рублёў.
- Ад зарплаты не застаецца нічога лішняга, але я не магу сказаць, што адмаўляю сабе ў чымсьці. Магу дазволіць сабе схадзіць у кафэ або кіно некалькі разоў на тыдзень, і гэта не будзе адчувацца, як нешта з шэрагу прэч.
Дзяўчына не плануе заставацца ў школе пасля размеркавання.
«Пакуль я не шукаю новае месца працы, хачу дажыць да канца адпрацоўкі. Хутчэй за ўсё, так і застануся ў моўнай сферы », - тлумачыць Лізавета. Больш за ўсё яе не задавальняе ў рабоце настаўніка вялікая колькасць папяровай працы і нечаканыя даручэнні, «пра якія даведаешся ў апошні момант».
- Ёсць асобнае паняцце «праекты або дакументацыя, якія трэба было здаць ўчора, але пра гэта кажуць сёння». Такое адбываецца ўвесь час. Яшчэ ёсць міф пра свабодную другую палову дня. Расклад складаецца так, што зручна аднаму або двум людзям з усяго калектыву, астатнія будуць пакутаваць ад велізарнай колькасці неаплочаных «фортачак». У маёй калегі з пераменамі ў раскладзе 27 працоўных гадзін у тыдзень і 12 «фортачак».
Студзеньская зарплата Лізаветы складзе 480 рублёў, з якіх 30 рублёў - даплата як маладому спецыялісту. Аклад - 390 рублёў, астатняе - прэміі і матдапамога.
Арыгінал артыкула па спасылцы
