Зоя Хруцкая, Наталля Тур, «Рэгіянальная газета»
Што трэба зрабіць, каб будынак дапамагаў берагчы не толькі цяпло і святло, але і грошы? Гэта ведаюць нават пяцігодкі з ясляў-садка №6 у Ашмянах!
Пра гэта хлопчыкі і дзяўчынкі распавялі на ранішніку “Берагоша і яго сябры”, які адбыўся ў чацвер, 9 красавіка.
Галоўнымі героямі ранішніку былі Берагоша, Цяплоша і Электроша ў выкананні Ягора Кандратовіча, Паўла Антоніка і Арцёма Аўсюкевіча (справа налева) . Фота Зоі Хруцкай.
Дзеткі расказалі казку на энергазберагальную тэму, чыталі вершы, спявалі прыпеўкі пра тое, як эканоміць энергію, танцавалі. Бацькі выхаванцаў падрыхтаваліся не менш адказна і распавядалі, як эканомяць у сем’ях яны, як іх дзеці захапіліся ідэяй энергазберажэння.
Так у гульнях і забавах дзеці і дарослыя паказалі, як праз садок іх сем’і прынялі і імкнуцца падтрымліваць гэту ідэю.
Каб эканоміць, трэба заплаціць
Яслі-садок №6 аказаліся адзінай у рэгіёне установай адукацыі Беларусі сярод чатырох, якая перамагла ў конкурсе і стала ўдзельніцай праекта “Энергаэфектыўнасць у школах”. У межах праекта ўдзельнікаў не толькі вучаць, як берагчы энергію. Праект, які фінансуе Еўрапейскі саюз, прадугледжвае рамонт будынка з устаноўкай розных эфектыўных энергазберагальных элементаў (на ілюстрацыі). Бюджэт праекта – два мільёны еўра.
Агульная сума выдаткаў па ашмянскіх яслях папярэдне складае каля 400 тысяч долараў. Па ўмовах праекта, 40% выдаткаў павінна пакрыць мясцовая ўлада.
На першых этапах праекта арганізатары вучылі педагогаў, як ім трэба вучыць энергазберажэнню. Зараз у яслях-садку рэгулярна праводзяць тэматычныя заняткі, распавядаюць пра электрычнасць, правялі экскурсію ў Ашмянскіх электрасетках.
Для энергаспажывання Беларусі імпартуецца каля 80% выкапнёвых відаў паліва, пераважна з Расіі.
Цяпер інстытут “Барысаўпраект” распрацоўвае праектна-каштарысную дакументацыю. Пасля абвесцяць тэндар на выбар арганізацыі, якая выканае будаўніча-мантажныя работы.
Як будзе ісці рамонт, яшчэ вырашаюць: ці на нейкі час зачыніць садок, каб выканаць усё адначасова, ці працаваць па частках пры дзецях.
Як адзначае кіраўнік праекта Сяргей Нікіцін, тэрмін акупнасці праекта − 10 год. За гэты час за кошт скарачэння спажывання паліўна-энергетычных рэсурсаў затраты вернуцца.
− Але неабходна памятаць, што, каб адчуць эфектыўнасць, трэба праводзіць комплексныя мерапрыемствы. Звычайныя батарэі грэюць не толькі пакой, але і сцяну, таму частка цеплаэнергіі ідзе проста на вуліцу. Не цяжка паставіць спецыяльныя цеплаізаляцыйныя матэрыялы, каб цяпло ішло толькі ў пакой. Але калі вы не ўсталюеце пры гэтым цепларэгулятар на батарэю, вы толькі павялічыце тэмпературу у пакоі, а спажываць менш не станеце.
Пасля энергазберагальнага рамонту за цеплаэнергію давядзецца плаціць менш амаль на 70%, за электрычнасць − на 25-30%.
Сын сочыць, ці эканомлю я
У ашмянкі Аліны Клімашэўскай двое дзяцей ходзяць у яслі-садок №6:
− Бывае, я штосьці на кухні раблю, сын залятае, сочыць, каб дарма святло не гарэла. У такім узросце дзеткі вельмі ахвотна вучацца эканоміць і вучаць гэтаму нас.