5 кл. Абагульненне па тэмах:“ Індыя і Кітай у старажытнасці”, “Старажытная Амерыка ”

Распрацоўка ўрока: Іна Юр'еўна Несцяровіч, настаўніца гісторыі  ДУА "Сталовіцкая СШ"

Клас: 5

Прадмет: сусветная гісторыя

Tэма: Абагульненне па тэмах:“ Індыя і Кітай у старажытнасці”, “Старажытная Амерыка ”

Мэта ўрока:

1. Мяркуецца, што Вучні павінны ведаць:  азначэнні паняццяў, асноўныя падзеі гісторыі цывілізацый Старажытнага Усходу, Амерыкі і даты; імёны найважнейшых гістарычных дзеячаў, дзеячаў культуры і вынікі іх дзейнасці; культурныя дасягненні народаў

2. Вучні павінны ўмець: паказваць на гістарычнай карце цывілізацыі і дзяржавы Старажытнага Усходу і Амерыкі, характарызаваць іх геаграфічнае месцазнаходжанне з выкарыстаннем назваў кантынентаў,бакоў свету і назваў рэк (Ніл,Тыгр і Еўфрат, ІндХуанхэ,Янцзы), у даліне якіх яны былі размешчаны ; паказваць месцы вывучаных гістарычных падзей; чытаць пад кіраўніцтвам настаўніка фрагменты гістарычных дакументаў (законы Хамурапі), адказваць на пытанні да іх; складаць аповед аб прыродных умовах, жыцці і занятках, рэлігійных уяўленнях насельніцтва, аб дасягненнях цывілізацый Старажытнага Усходу і Амерыкі з апорай на тэксты параграфа і ілюстрацыі; параўноўваць прыродныя ўмовы і заняткі жыхароў, рэлігійныя ўяўленні цывілізацый Старажытнага Усходу паводле прапанаваных крытэрыяў;

3. Развіваць інтэлектуальныя і камунікатыўныя здольнасці вучняў; уменні працаваць з картаграфічным матэрыялам, уменні лагічнага мыслення і ўменні аналізаваць пройдзены матэрыл.

4. Забяспечыць умовы для выхавання станоўчага інтарэса да вывучаемага прадмета “гісторыя”, выхоўваць упэўненасць у асабістых сілах, садзейнічаць фарміраванню здаровага .

Тып урока: урок абагульнення і сістэматызацыі.

Абсталяванне: вучэбны дапаможнік для 5 класа ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання пад рэдакцыяй прафесара У. С. Кошалева ў 2 частках (частка 1); карта “Краіны Старажытнага Усходу”, атлас “Старажытная Індыя”, дадатковая інфармацыя.

Ход урока:

1. Арганізацыйны момант

Для таго, каб у нас на ўроку быў добры настрой, давайце ручкамі і адзін аднаму перададзім часцінку цяпла і дабрыні. Я перадаю сігнал суседу справа, а ён, як толькі яго прыме, хутка перадасць свайму суседу. І такім чынам сігнал, прайшоўшы праз кожнага з вас, зноў дойдзе да мяне. (Сігналы пайшлі ад аднаго да іншага) Да мяне сігнал дайшоў. Пачынаем размову.

Будзем працаваць дружна і хутка дасягнем мэты, якую мы паставім сумесна з вамі.

У ходзе ўрока папрацуем з картай, індывідуальна - самастойна, гуртам.

 

2. Актуалізацыя ведаў

Праца з тэкстам вучэбнага дапаможніка на с. 127-128.

Матэрыял :

Вось і скончана знаёмства з найстаражытнейшымі цывілізацыямі Старажытнага Усходу і Амерыкі. Іх гісторыя своеасаблівая і часта загадкавая. Але культурная спадчына народаў Індыі, Кітая, Старажытнай Амерыкі сапраўды бясцэнная.

У далінах Інда і Ганга, Хуанхэ і Янцзы ўзніклі найстаражытнейшыя высокаразвітыя цывілізацыі. На тэрыторыі Індыі былі створаны найстаражытнейшыя  гарады, якія  адрозніваліся прадуманай планіроўкай. Тут упершыню сталі вырошчваць бавоўну і ткаць з яе тканіну, а з цукровага трыснягу вырабляць цукар. Да нашых дзён захаваліся трактаты старажытнаіндыйскіх лекараў. Паэмы «Махабхарата» і «Рамаяна» перакладзены на многія мовы свету.

Індыйцы падарылі свету лічбы, якія прыйшлі да нас праз арабаў, таму мы называем іх арабскімі. Шахматы таксама прыдумалі ў Старажытнай Індыі. Тут узнікла адна з сусветных рэлігій — будызм, якую сёння вызнаюць сотні мільёнаў людзей.

Дзякуючы таленавітым і працавітым кітайцам мы пішам на паперы. Мы абавязаны ім вынаходствам компаса, вырабам тонкіх шаўковых тканін, лячэннем іголкаўколваннем.

Народы Амерыкі пазнаёмілі нас з вырошчваннем фасолі, кукурузы, таматаў, любімай беларусамі бульбы, гатаваннем   шакаладу.

Спіс вынаходстваў і адкрыццяў народаў Старажытнага Усходу і Амерыкі можна яшчэ доўга працягваць. Іх уклад у сусветную культуру вялізны.

 

3. ПРАВЕРКА ведаў:

Праца з картай і атласам (тэрыторыя краіны, рэкі, мора)

Якія дасягненні характэрны да краін: Індыі, Кітая, Амерыкі (вусны адказ, або зачытаць)

 

“Гістарычнае лато”

Правіла гульні: вучні паслядоўна выцягваюць нумар з мяшка.

Пытанні:

1.Першыя ачагі цывілізацыі ўзніклі ў далінах рэк:

а) Інд і Ганг; б) Інд і Сарасваці; в) Ганг і Брахмапутра; г) Сарасваці і Брахмапутра.

2. Першымі гарадамі Індыі былі:

а) Махенджа- Дара і Хараппа; в) Махенджа Дара і Дэлі; б) Дэлі і Хараппа; г) Хараппа і Паталіпутра.

3. Грамадства старажытных індыйцаў падзялялася на:

а) кланы; в) рангі; б) варны; г) разрады.

4. Жрацы ў Старажытнай Індыі -гэта:

а) кшатрыяў; в) шудры; б) вайшьи; г) брахманы.

5.Кітайская цывілізацыя узнікла ў далінах рэк:

а) пустыні Гобі; б) Гімалайскіх гарах; в) далінах Янцзы і Хуанхэ; г) даліне ракі Меконг.

6. Кітайцы першымі ў свеце сталі вырабляць:

а) льняную тканіну; в) баваўняную тканіну; б) ваўняную тканіну; г) шаўковую тканіну.

7. Амерыку ад Азіі аддзяляе:

а) праліў Басфор; б) Берынгаў праліў;  в) праліў Дрэйка; г) Гібралтарскі праліў.

8. Асноўным прадуктам харчавання ў альмекаў быў:

а) Батат; б) папая; в) маіс; г) сорга.

9. Буйнейшым горадам альмекаў быў:

а) Тикаль; б) Ла Вента;  в) Чычэн Іца; г) Ценачтытлан.

10. Матэрыал, які выкарыстоўвалі  для пісьма ў  Кітаі. (Бамбук)

11. Напой, які прыйшоў да нас з Кітая (Чай)

12. Як называюцца ў Індыі лясы, якія вельмі цяжка прайсці. (Джунглі)

13. Рэлігія, якая ўзнікла ў Старажытнай Індыі у 6-5 стст. да н.э., заснавальнікам якой з’яўляецца Гаутама. (Будызм)

14. Кітайскі філосаф, якого вельмі шанавалі кітайцы. (Канфуцый)

15. Абарончы вал, пабудаваны кітайцамі ад нападкаў гунаў, з’яўляецца адным з цудаў свету. ялікая Кітайская сцяна)

 

Фізкульхвілінка – гімнастыка для вачэй

 

Самастойная праца

Пытанні:

1. Кітайская цывілізацыя узнікла ў далінах рэк:

а) пустыні Гобі; б) Гімалайскіх гарах; в) далінах Янцзы і Хуанхэ; г) даліне ракі Меконг.

2. Першым буйнейшым горадам альмеков быў горад  .... (Ла-Вента)

3. У якой краіне пачалі з цукровага трыснягу вырабляць цукар:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

4. У якой краіне ўзнікла гульня ў шахматы:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

5. Першы компас вынайшла насельніцтва якой краіны:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

6. Кітайцы першымі ў свеце сталі вырабляць:

а) льняную тканіну; в)баваўняную тканіну; б)ваўняную тканіну; г) шаўковую тканіну

7. Адкажы на пытанне: “У якой краіне была знойдзена пры раскопках тэракотавая армія. Што яна ўяўляе з сябе. Хто яе стваральнік і з якой мэтай (для чаго) яе стваралі”._____________________________________

8. Пералічы асноўныя заняткі старажытных альмекаў._____________________________

9. Чым харчаваліся старажытныя альмекі_______________________________________

10. Падпішыце рэкі Янцзы і Хуанхэ

 

Рэфлексія:

Падвядзенне вынікаў урока

 

Метад: “зорачка”

 

Выстаўленне адзнак.

Адзнака выстаўляецца за працу на ўроку (карта, вусны адказ, праца з картай)  і па выніках самастойнай працы.

 

 Дамашняе заданне: падрыхтоўка да практычнага занятка.

                                      Азнаёміцца з матэрыялам на с.128 – 129.

                                     Звярнуць увагу на заданне 4 . Выбраць 1 пункт на выбар.

 

 

Самастойная праца да ўрока абагульнення па тэмам:

 “Індыя і Кітай у старажытнасці”, “Старажытная Амерыка”

 

ПРОЗВІШЧА_________________________________

Пытанні:

1. Кітайская цывілізацыя узнікла ў далінах рэк:

а) пустыні Гобі; б) Гімалайскіх гарах; в) далінах Янцзы і Хуанхэ; г) даліне ракі Меконг.

2. Першым буйнейшым горадам альмеков быў горад  __________________________

3. У якой краіне пачалі з цукровага трыснягу вырабляць цукар:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

4. У якой краіне ўзнікла гульня ў шахматы:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

5. Першы компас вынайшла насельніцтва якой краіны:

а) Кітай; б) Індыя; в) Амерыка; г) Егіпет.

6. Кітайцы першымі ў свеце сталі вырабляць ў:

а) льняную тканіну; в)баваўняную тканіну; б)ваўняную тканіну; г) шаўковую тканіну

7. Адкажы на пытанне: “У якой краіне была знойдзена пры раскопках тэракотавая армія. Што яна ўяўляе з сябе. Хто яе стваральнік і з якой мэтай (для чаго) яе стваралі”._____________________________

8. Пералічы асноўныя заняткі старажытных альмекаў._____________________________

9. Чым харчаваліся старажытныя альмекі_______________________________________

10. Падпішыце рэкі Янцзы і Хуанхэ