Чорнае і белае: фотаздымак інь і янь (частка другая - янь)
Аўтар: Алена Чарнова, метадыст аддзела метадычнага забеспячэння
гісторыка-грамадазанаўчай і сацыякультурнай адукацыі НІА
Большасць фатаздымкаў заставаліся манахромнымі да сярэдзіны 20-га стагоддзя, нягледзячы на тое, што першыя эксперыменты па атрыманні каляровага фатаздымка ставіліся да 1855 годзе. Спрабуючы стварыць больш рэалістычныя малюнкі, фатографы і мастакі размалёўвалі манахромныя фатаздымкі ўручную. Так атрымліваліся фотохромы – яркія, зробленыя ўручную каляровыя выявы на аснове чорна-белых негатываў. Тэхналогія фотохромнага працэсу дазваляе атрымліваць каляровыя выявы з размаляваных фотанегатываў: з зыходнага негатыву ствараецца некалькі літаграфічных друкаваных формаў для кожнага адцення, звычайна ад 6 да 15 штук – колькасць залежыць ад таго, наколькі дакладная патрабуецца колераперадача. Гэты працэс у 1880-х гадах вынайшаў супрацоўнік швейцарскай выдавецкай фірмы Orell, Gessner, Füssli & Co Ханс Якаб Шміт, на той момант гэта быў самы просты спосаб атрымаць фота ў колеры, так што ён хутка стаў папулярны. На унікальных каляровых кадрах, якія нагадваюць замалёўкі акварэллю з-за ненатуральных фарбаў, можна ўбачыць свет, якім ён быў 137 гадоў таму, калі сам каляровы фатаздымак знаходзіўся ў зачаткавым стане.
(Галандыя. Фотахромная паштоўка канца XIX стагоддзя)
У Інтэрнэце даволі часта можна сустрэць каларызаваныя здымкі векавой даўнасці. Яшчэ нядаўна над размалёўкай карпатліва працавалі некаторыя энтузіясты, ўручную размалёўвая кожны элемент на фатаздымку. Потым з'явіліся спецыялізаваныя праграмы, але і яны патрабавалі уседлівасці і ўважлівасці. Каларызацыя аматарскіх фотаздымкаў стала даступная дзякуючы спецыяльным графічным праграмам, такім як Adobe Photoshop, GIMP, Corel Photopaint і інш.
(Шатландскія горцы, якія ваявалі ў Крыме: Уільям Нобл, Аляксандр Дэвісон і Джон Харпер, 1853-1856 гг.)
Кожны фатограф рана ці позна прыходзіць да чорна-белага фатаздумка. Ўсё радзей хочацца рабіць каляровыя здымкі. Яны занадта яркія і насычаныя. Увага гледача адцягваецца, у той час, як сам аб'ект здымкі застаецца незаўважаным.
Магчымасці сучасных фотаапаратаў дазваляюць зрабіць чорна-белы фатаздымак. Ёсць нават такая функцыя ў наладах – рэжым «чорна-белы». Аднак варта памятаць, што атрымаць якасны здымак не атрымацца: камера, фіксуючы кадр, у рэчаіснасці атрымлівае інфармацыю аб колеры, а затым ператварае здымак у чорна-белы, уключаючы закладзены ў працэсар алгарытм. Такі рэжым добры для таго, каб убачыць як будзе выглядаць кадр без колеру. Але здымаць неабходна ў каляровым рэжыме, а затым ужо дома перакладаць фота ў чорна-белы колер.
Як гэта зрабіць хутка і проста? Скарыстайцеся Adobe Photoshop.
Самыя простыя спосабы перавесці каляровы фотаздымак для непрафесіяналаў – з дапамогай карэктуючага пласта.
1 спосаб. Рэжым «Градацыі шэрага». Націскаем: Малюнак> Рэжым> градацый шэрага (Image> Mode> Grayscale) і ціснем «Ужыць». Абескаляроўванне ўжываецца адразу да ўсіх слаям і ня захоўвае інфармацыі аб колеры.
2 спосаб. Карэктуем пласт «Каляровы тон / Насычанасць». Націскаем: Пласт> Новы карэктуючы пласт> Каляровы тон / Насычанасць (Layer> New Adjustment Layer> Hue / Saturation). Ва ўласцівасцях перасоўваем паўзунок насычанасці ў «-100» і атрымліваем чорна-белы, які накладваецца ў рэжыме карэктуючага пласта і не ўплывае на ўсе астатнія пласты.
3 спосаб. Карэктуючы пласт «Карта градыенту». Усталюйце чорны і белы ў якасці асноўных колераў на панэлі інструментаў, а потым націскаем: Пласт> Новы карэктуючы пласт> Карта Градыенту (Layer> New Adjustment Layer> Gradient Map). Ва ўласцівасцях можна ўключыць інверсію – і тады светлыя адценні стануць цёмнымі, а цёмныя – светлымі. Спосаб дазваляе захаваць інфармацыю аб колерах, так як накладваецца як карэктуючы пласт, аднак не дазваляе кіраваць працэсам канвертацыі колеру.
4 спосаб. Рэжым «Чорна-белы». Націскаем: Малюнак> Карэкцыя> Чорна-белы (Image> Adjustments> Black & White) і ціснем «Ок». Абескаляроўванне ў дадзеным выпадку ўжываецца адразу да ўсіх слаях і не захоўвае інфармацыі аб колеры, аднак у працэсе апрацоўкі дазваляе паўплываць на канвертаванне канкрэтных колераў у адценні шэрага. Гэты рэжым дазваляе, ужываючы налады колераў і функцыю «Адценне», надаць фотаздымку колер сэпіі.
Для тых, каму цяжка і складана спасцігаць прамудрасці Photoshop, ў інтэрнэце прапануецца мноства бясплатных сэрвісаў, якія дазваляюць хутка перавесці каляровы фотаздымак ў чорна-белы.
Colourise.sg. Анлайн-сэрвіс для аўтаматычнай размалёўкі чорна-белых фотаздымкаў. Як пішуць распрацоўшчыкі, іх мадэль глыбокага навучання лепш за ўсё працуе з фотаздымкамі высокай якасці, на якіх прысутнічаюць людзі і прыродныя краявіды. І зноў жа, кампутар стараецца падабраць праўдападобныя колеру, але не гарантуе, што размаляваны малюнак будзе адлюстроўваць рэальны.
9may.mail.ru. Паштовы сэрвіс Mail.ru запусціў праект па размалёўцы старых фатаздымкаў нашых бабуляў і дзядуляў, якія прайшлі праз Вялікую Айчынную вайну. Тэхналогія распазнання асоб і аб'ектаў на базе машыннага навучання спачатку рэстаўруе здымак, выдаляючы парывы, плямы і драпіны, а потым размалёўвае. Першапачаткова праект запускаўся для каларызацыі партрэтаў, але часам цудоўна размалёўвае архітэктурныя і прыродныя ландшафты.
Algorithmia.com. Сэрвіс Colorification Colorified Image, створаны Рычардам Чжанам, Філіпам Ізолай и Аляксеем А. Эфросам, працуе на алгарытме камп'ютэрнага гледжання, які навучаўся на мільёне малюнкаў з набору дадзеных Imagenet. Гэты сайт зручны тым, што не абавязкова загружаць на яго фота для размалёўкі, можна ўставіць URL малюнка з інтэрнэту. Калі вынік вам спадабаецца, можаце спампаваць атрыманы вынік.
Стварайце і эксперыментуйце! Жывіце ў гармоніі!