Сцэнарый-рамка інфармацыйнай гадзіны для 5 - 11 класа

Універсальная інфармацыйная гадзіна

Метады: праца ў групах, парах ці індывідуальная праца, дыскусія

Час: 20 хвілін

Клас: 5 - 11

Тэма: Любая

Падрыхтоўка: раздрукаваць ці вывесці на экран памятку

Мэта: Вучні атрымаюць інфармацыю пра актуальныя падзеі ў свеце і краіне, а таксама набудуць навыкі аналізу навін і крыніц інфармацыі.

Апісанне

Этап 1. Падрыхтоўчы
Выбар зместу

Настаўнік выбірае сам або даручае вучням падабраць актуальныя навіны, з якімі варта пазнаёміць вучняў падчас інфармацыйнай гадзіны.

Выбар медыя-інфармацыйных навыкаў

Настаўнік выбірае са спісу медыя-інфармацыйных кампетэнцый адзін пункт, над якім вучні будуць працаваць падчас інфармацыйнай гадзіны. 

Прыкладны спіс медыя-інфармацыйных кампетэнцый,
якія можна сфармаваць падчас інфармацыйных гадзін:
Навінна граматны вучань павінен:

Ведаць: Умець:  Мець каштоўнасныя ўстаноўкі:
• якую ролю адыгрываюць СМК, і як яны ўплываюць на асобу і грамадства;
• якія існуюць жанры журналістыкі, іх прызначэнне і адрозненні;
• што надзейнай інфармацыю робяць магчымасць праверкі фактаў, паказанні сведкаў, спасылкі на крыніцы;
• чаму ананімныя крыніцы – не надзейныя і спасылацца на іх не варта;
• якія спосабы ўплыву выкарыстоўваюць СМІ, як з дапамогай мантажа відэа, абрэзкі і апрацоўкі фота і гуку можна паўплываць на меседж рэпартажу;
• чаму важна, каб факты і асобы казалі самі за сябе.
• адбіраць рэлевантныя навінныя каналы і навінныя матэрыялы сярод інфармацыйнага патоку;
• адрозніваць факты ад меркаванняў, журналістаў ад каментатараў і тых, хто адстойвае пэўную пазіцыю;
• дэкадаваць (аналізаваць) матэрыялы СМІ, сацыяльных медыя; • распазнаваць фэйк, маніпуляцыю, схаваную рэкламу і прапаганду;
• інтэрактыўна ўзаемадзейнічаць са СМІ, быць стваральнікам інфармацыйнай прасторы.
•крытычнае і рэфлексіўнае стаўленне да даступнай інфармацыі;
•адказнае і этычнае выкарыстанне інтэрактыўных сродкаў інфармацыі, павага да аўтарскіх правоў;
•павага да асноўных правоў і свабод асобы;
• трыманне сваёй нацыянальна-моўнай і цывілізацыйнай ідэнтычнасці. 

Раздрукоўка раздаткаў

Настаўнік падбірае і пры неабходнасці раздрукоўвае адну з памятак, размешчаных у дадатку, якая будзе найлепш спрыяць набыццю выбранага навыку. (гл. спіс памятак ніжэй).

Этап ІІ. Актуалізацыя інфармацыі і матывацыя вучняў на актыўную сумесную дзейнасць

Вучні сядзяць у коле і па чарзе  дзеляцца навінамі, адзначаюць крыніцу інфармацыі. Для малодшых школьнікаў можна падрыхтаваць цацачны мікрафон, які яны будуць перадаваць адзін аднаму.  Для старэйшых школьнікаў можна выбраць мадэратара, які будзе даваць слова вучням.
Настаўнік акцэнтуе ўвагу на  крыніцы інфармацыі, асаблівасці яе прадстаўлення ў розных медыя.
 
Этап ІІІ. Асэнсаванне інфармацыі і развіццё пэўных медыякампетэнцый
 
Вучні знаёмяцца з навіной ці актуальнай інфармацыяй а потым працуюць індывідуальна, у парах ці групах з гэтым жа матэрыялам з дапамогай памяткі. 
Напрыклад, калі настаўнік паставіў мэту стварыць умовы, каб дзеці навучыліся адбіраць надзейныя крыніцы інфармацыі, ён дае памятку № 1, каб вучні праверылі надзейнасць той крыніцы, з якой яны атрымалі інфармацыю. Потым просіць, каб вучні падабралі яшчэ некалькі альтэрнатыўных крыніц з гэтай жа навіной, параўналі, ці аднолькава яны падаюць інфармацыю. 
Калі ж мэта была “навучыць вучняў знаходзіць схаваную рэкламу ў медыя (product placement), то памятка “Аналіз прыёмаў у рэкламе” будзе найлепшай.  
 
Этап ІV. Асэнсаванне, рэфлексія
 
Групы (пары) па чарзе агучваюць свае высновы па кожным пытанні памяткі, астатнія - спрачаюцца, задаюць пытанні ці дадаюць свае высновы.
Парады настаўніку
Памятаем, што галоўная мэта інфармацыйнай гадзіны -- не інфармаваць, а фарміраваць навінавую граматнасць! 
 

Дадатак

Спіс памятак (Спампаваць памяткі у фармаце .docx)
 

  • Ключавыя пытанні для аналізу медыятэксту (навіны, артыкула, фота, плаката, рэкламы, тэлеперадачы, роліка, фільма і т.п.)

  • Правяраем надзейнасць і дакладнасць інфармацыі

  • На што неабходна звярнуць увагу пры чытанні навін (як распазнаць фэйкі)

  • Як аддзяліць факты ад меркаванняў у медыя

  • Пытанні для аналізу прыёмаў у рэкламе

  • Правяраем наяўнасць стэрэатыпаў у рэкламе

  • Як аналізаваць рэкламны ролік?

  • Памятка для аналізу фатаграфіі

  • Памятка для работы з постарам фільма.

10. Пытанні для аналізу медыяпрофілю персоны

11. Памятка для работы з фатаграфіяй помніка і мемарыяла

12. Аналіз выпуску навін (інструкцыя)

13. Як праверыць надзейнасць крыніцы інфармацыі

 

Что такое фейк?

(Брашуру памятак падрыхтавала Святлана Ханько) 

Парады настаўніку

Памятаем, што мэта інфармацыйнай гадзіны не інфармаваць, а фарміраваць навінную граматнасць!

Аўтары: Тамара Мацкевіч, Алена Радзевіч, Алена Палейка