Валянціна Быстрык, Навагрудак
Сустрэла калісьці думку, што ўяўленне чалавека аб сваіх здольнасцях моцна ўплывае на гэтыя самыя здольнасці. Калі згадаць, што ў шараговым класе мы звычайна маем каля 25% паспяховых у навучанні вучняў, можна зрабіць выснову аб колькасці людзей, упэўненых у сваім інтэлекце. Астатнія 75% залічваюцца у «сераднякі» ды «двоечнікі». Такую характарыстыку, на жаль, мы атрымліваем у даволі пяшчотным узросце, то бок, у пачатковых класах школы. І жывём з ёю, як мінімум, да выпуску, а часта і далей.
Хто ставіць такую «пячатку»? Настаўнік. Гэта ён бярэ на сябе такі грэх. Не з уласнай ініцыятывы, зразумела. За ім — уся наша традыцыйная сістэма адукацыі. Яна забавязала настаўніка праводзіць кантрольныя замеры засвоеных ведаў і ўзброіла яго інструментам для гэтага — адзнакай. Паводле гэтых замераў вучні і дзеляцца на згаданыя катэгорыі. Мы ўсе да гэтага прызвычаіліся, сістэма здаецца нам лагічнай і правільнай. І бацькі сарамліва тлумачаць адсутнасць школьных поспехаў у свайго дзіцяці: «Зусім памяць слабая», альбо: «Не хоча зусім за кніжку садзіцца. Яму / ёй бы усё машынкі / камп’ютар / лялькі / тусавацца/ пячы што-небудзь…».
Але што б мы адказалі, каб нам давялося параўнаць Пікаса, Эйнштэйна, Міцкевіча, Вайду ды Азаранку? Хто з гэтых выбітных людзей мае мацнейшы розум?