Эксперты

Беларусы збіраюць подпісы пад петыцыяй

Канешне, падручнік гісторыі – не мастацкі тэкст. Аднак чаканы аповяд пра эпоху ледавікоў, мамантаў, жыццё першабытных людзей, што насялялі наш край, настройвае 12-гадовага вучня на таямніча-апавядальны лад, запаволены рытм з аазісамі малюнкаў, схематычных картаў і храналагічных стужак. Праз гэта павінен нарадзіцца тэкст, як бы запісаны з голасу настаўніка, што “сваімі словамі”, проста апавядае пра незнаёмае. Такога, на жаль, я не магу сказаць пра тэкст падразгляднага падручніка.

У параўнанні з савецкім часам цяпер у Беларусі паболела асобаў, якія свабодна валодаюць чужымі мовамі, — часцей, праўда, толькі на гутарковым узроўні. Глыбокімі «фонавымі» краязнаўчымі ведамі пакуль валодае недастатковая колькасць перакладчыкаў. Аднак узнікла яшчэ іншая праблема: з вядомых прычынаў цяперашнія 30 — 40-гадовыя энтузіясты-перакладчыкі авалодваюць беларускай мовай інтуітыўна, бессістэмна, бо робяць гэта часцей за ўсё самастойна і ва ўмовах ліберальнага стылёвага хаосу, які сілкуецца інтэрнэтам ды іншымі беларускамоўнымі праектамі без сур’ёзнай рэдактуры.
Таму не дзіўна, што ў нас могуць узнікаць публічныя дыскусіі кшталту спрэчак пра тое, што важней для перакладчыка: ведаць добра родную ці замежную мову? Спрачацца пра такое — проста абсурд.

Восем месяцаў таму Беларусь з "агаворкамі" прынялі ў Балонскі працэс, Еўрапейскую прастору вышэйшай адукацыі. Гэта значыць, анансаванымі зменамі, якія менеджары адукацыі мусяць правесці ў бліжэйшы час. Асноўныя прынцыпы Балонскага працэсу — удзел студэнтаў у кіраванні ўніверсітэтам, універсітэцкая аўтаномія, адкрытасць, мабільнасць.