З 8 па 12 чэрвеня група беларускіх настаўнікаў і журналістаў разам з дэлегацыямі з Арменіі, Казахстана і Украіны прыняла ўдзел у летняй школе, арганізаванай пры падтрымцы Інстытута Фойо ў Кальмары – горадзе на поўдні Швецыі. Семінар быў вельмі карысным як для настаўнікаў, так і для журналістаў, але ж запомнілася паездка не толькі працай…
Сёння міжнародны дзень уцекача.
Што перашкаджае настаўніку быць сучасным? Здаецца, нічога не замінае прыпыніцца: падумаць, чаго чакаюць ад цябе вучні, пачытаць, якіх ведаў і кампетэнцыяў запатрабуе ад іх дарослае жыццё, урэшце, прыгледзецца, як паводзяць сябе калегі, якімі методыкамі карыстаюцца, як наладжваюць адносіны з вучнямі, якія каштоўнасці маюць і якія выхоўваюць у навучэнцаў.
Аднак нашы настаўнікі не робяць гэтага, а ўпарта ідуць за стэрэатыпамі, якія моцна заселі ў іх галовах з савецкіх часоў і, відаць, перадаюцца маладым паветрана-кропельным шляхам.
Настаўнік – не прафесія, а лад жыцця. Каб быць настаўнікам, недастаткова скончыць адпаведную навучальную ўстанову і атрымаць дадатковую кваліфікацыю на курсах і трэнінгах. Гэта, вядома, важна – бо дадае майстэрства. Не менш важна, аднак, мець адмысловае стаўленне, пакліканне, радасць ад удзелу ў развіцці дзяцей і моладзі. Многія настаўнікі маюць гэта ў сабе як дар. Кожны можа ў большай ці меншай ступені гэтыя якасці ў сабе развіць (для гэтага неабходны: настойлівасць, мудрасць і спачуванне).
Ідэя пабегаць разам з класам нарадзілася ў мяне даўно, але ўсё ніяк не знаходзіла свайго ўвасаблення: то думаў пабегаць з вучнямі вакол гімназіі, то на школьным стадыёне… Але час ішоў, і летась я выпусціў свой 11 “А” клас. Клас выпусціў – ідэя засталася…
... голад на новую інфармацыю, на новыя ідэі быў такім вялікім, што настаўнікі гатовы былі ашчаджаць вялікую частку сваёй уласнай зарплаты, каб яго задаволіць. Сёння ўявіць такое немагчыма: у настаўнікаў паступова вытраўляюць памкненні да ўдасканалення якасці сваёй працы, бо вышэй цэніцца зусім іншае, якое раней было другасным.
Я не настальгую па СССР – гэтая дзіка пачварная дзяржава і павінна была сыйсці ў нябыт. Але я настальгую па тым настаўніцкім энтузіязме, які ахапіў савецкіх настаўнікаў у 80-я гады.
Матэматык па адукацыі і выдатны польскі педагог Данута Стэрна, як і амаль усе выбітныя палякі, мае беларускае паходжанне. Сёння яна была праездам у Мінску - везла дачку Марту ў Ваўкавыск, дзе яны маюць магілы продкаў і жывых сваякоў.
Менавіта Дануся некалі прывезла да нас тэхналогію актыўнай ацэнкі. Цяпер актыўная ацэнка так палюбілася беларускім педагогам, што мае хіба больш прыхільнікаў, чым у Польшчы ці ў Вялікабрытаніі, дзе яна нарадзілася.
Так здарылася, што менавіта дзякуючы сваім вучням, якія вырашылі навучыцца пісаць беларускай лацінкай, я стаў выкладаць курсы беларускай мовы “Мова нанова-Магілёў” у траўні 2014 года. А ў пачатку 2015-га на гэтыя курсы пачалі хадзіць і мае пяцікласнікі, што вельмі ўсхвалявала і парадавала.
Вельмі прыемна, што мая паездка на семінар па медыяадукацыі на Кіеўшчыну ў жніўні 2014 года скончылася прапановай перакласці на беларускую мову метадычны дапаможнік “Як стварыць сучасную школьную газету?”, аўтарам якога з’яўляецца вядомы медыятрэнер, член савета дырэктароў Украінскай асацыяцыі перыядычнай прэсы Сяргей Чарняўскі.
Так хочацца мець міністра са стратэгічным мысленнем, які б нарэшце агучыў мэты нашай адукацыі. Калі будуць мэты – лягчэй будзе вызначыць прыярытэты і рэфармаваць змест, метады, структуру і спосаб кіравання.
